Ieder weekend hebben met dan driehonderd leden een leuke opkomst bij de Katwijkse Zeeverkenners. Meer dan honderd vrijwilligers zorgen hier ieder weekend voor. Het is goed te beseffen dat wanneer ze iets opvalt of ze zich zorgen maken ze naar iemand toe kunnen stappen voor hulp en advies. Voor deze vrijwilligers hebben we onderstaande werkwijze opgezet met betrekking tot Veilig Thuis.
Wat is veilig thuis?
Veilig Thuis is er voor advies en ondersteuning en het melden van huiselijk geweld en kindermishandeling. Voor jezelf, maar ook als je je zorgen maakt over de veiligheid van iemand anders kun je een beroep doen op Veilig Thuis; ook als professional. Of je nu vragen en vermoedens hebt, of het zeker weet. Je zorgen delen is een belangrijke eerste stap.
Soms hoor of zie je dingen waarvan je je afvraagt of het allemaal wel goed gaat. Er is veel ruzie en herrie bij de buren. Of iemand heeft wel heel vaak blauwe plekken en kan dat niet goed verklaren. Of het zoontje van een vriendin is angstig, schrikachtig en depressief. Vaak is het moeilijk om te bepalen wat er aan de hand is en of er sprake is van verwaarlozing, misbruik of mishandeling. Maar het is altijd belangrijk om iets te doen en advies te vragen.
Hoe gaat de Katwijkse Zeeverkenners hier mee om?
De zorg en kinderopvang heeft meldplicht bij zorgen om een thuissituatie maar een vrijwilligersorganisatie als de Katwijkse Zeeverkenners heeft meer een maatschappelijke plicht. Het is ‘professioneel’ niet verplicht meldingen te maken maar wel iets waar wij ons als organisatie verantwoordelijk voor kunnen voelen.
Scouting Nederland heeft een heel uitgebreide handleiding hoe om te gaan met (vermoedens van) kindermishandeling: https://www.scouting.nl/ondersteuning/veiligheid-en-gezondheid/sociale-veiligheid/gerelateerde-onderwerpen/kindermishandeling
In deze handleiding staat een uitgebreide lijst van signalen die je kunt opvangen en waar je op kunt letten bij leden en hun ouders.
Uit samenwerking met kinderopvang KOK en hun zorg coördinator hebben we naar dit uitgangspunt gekeken, wat dit betekend voor onze vrijwilligers en hoe hier mee omgegaan zal worden.
Zeer belangrijk is dat wanneer meerdere van deze signalen opvallen, dat je níet gaat invullen. Probeer objectief te blijven en te beschrijven. Noem wat je ziet, niet wat je vermoedt / verdenkt / niet ziet. Met andere woorden: niet invullen! Als een leidingsteam deze elementen opvalt en met elkaar heeft besproken, dan is een belangrijke volgende stap:
Alle leidingsleden worden geïnformeerd en begeleid met trainingen en thema-avonden. Naast het maken van een spelprogramma of het organiseren van een kamp gaat dit ook over het omgaan met lastig gedrag, ongewenst gedrag, intimiteiten en veilig thuis.
Wat kan ik als leiding doen?
- Groepsbegeleiding inschakelen:
Bespreek het met de groepsbegeleider. De groepsbegeleider zal met je meedenken, een keer meekijken en overleggen met coördinator groepsbegeleiding / bestuur
2. Bijhouden logboek:
Vanaf dit moment is het belangrijk dat er een klein logboek wordt bijgehouden (door de groepsbegeleider), waarin zo objectief mogelijk wordt gemeld wat de incidenten zijn, wanneer ze plaatsvonden en wanneer er een gesprek heeft plaatsgevonden en met wie.
Ouders mogen te allen tijde deze gegevens opvragen; als dat gedaan wordt is er waarschijnlijk een probleem dus zorg dat deze notulen zorgvuldig en objectief zijn.
3. Groepsbegeleiding neemt contact op bij de ouders
In de ideale situatie meldt deze groepsbegeleider al een keer bij de ouders dat men zich zorgen maakt. Ook hierin is het heel belangrijk niet in te vullen, maar alleen te noemen wat je ziet, hoort of ruikt. Mocht het zover komen dat er stappen richting Veilig Thuis worden gezet, dan is het goed om eerst aan de ouders te melden dat er advies wordt gevraagd (nog niet een melding).
4. Groepsbegeleidng / bestuurslid besluit wel/geen melding te maken
Als er door groepsbegeleiding / bestuur wordt besloten een melding te maken bij Veilig Thuis, dan wordt dit door een bestuurslid gedaan en niet door een leidingslid. Ten eerste omdat het bestuur op de hoogte moet zijn, maar vooral ook om te voorkomen dat een leidingslid dat elke week met het kind en ouders in contact is kan worden aangekeken; zo nemen wij de leidingsleden in bescherming.
5. Opvolging vanuit Veilig Thuis
Veilig Thuis neemt iedere melding serieus, ook vanuit vrijwilligersorganisaties. Er wordt altijd contact opgenomen met de ouders en hulporganisaties worden ingeschakeld om een gezin te ondersteunen. Dit wordt vanuit families juist vaak als prettig ervaren. Een kind ‘uit huis plaatsen’ is echt de allerlaatste optie, dat gebeurt zelden.
6. Bijhouden dossiernummer
Bij een melding hoor je een dossiernummer te krijgen, die je later ook weer kunt gebruiken om een herhaling te doen of een terugkoppeling te vragen. Als je dit niet automatisch krijgt, vraag er dan naar.